|
تفسیر پذیری ( interpretability ) :
جملات بیان شده همیشه صریح نیستند و گاهی اوقات ابهام داشته و دارای چند معنی هستند. این مشکل در یک زبان بیگانه بسیار بیشتر است. برای اینکه بتوانید منظور گوینده را دریابید باید با انواع ابهام و روش تفسیر آنها آشنا باشید.
انواع ابهام (ambiguity) در زبان انگلیسی :
1- ابهام واژگانی (lexical ) : این ابهام در مورد واژه ای در جمله است که بیش از یک معنا بدهد. مانند :
She was standing near the bank او نزدیک بانک ایستاده بود – او نزدیک ساحل ایستاده بود.
خانم پزشکی دیروز به دیدن حسن آمد.
از این جمله میتوان پنج گونه معنی برداشت نمود:
کار خانم پزشکی است – همسر خانم پزشک است – فامیلی خانم پزشکی است – فامیلی همسر خانم پزشکی است.
Ali passed the river yesterday علی دیروز از رودخانه گذشت – علی دیروز مرد.
2- ابهام ساختاری ( structure ) : این ابهام خود به دو نوع ابهام تقسیم بندی میشود.
2-1- ابهام گروهی (grouping) : هرگاه توصیف گرهای اسم M2 یا M3 قبل از دو هسته اسمی ظاهر شود اعم از اینکه بین آنها حرف ربط باشد یا نباشد، ساخت مذکور دارای نوعی ابهام به نام ابهام گروهی است. برای حذف آن لازم است ترجمه را از هسته اسمی آخر شروع کنیم. این نوع ابهام در گروه اتفاق افتاده و بر روی درخت نحوی قابل توجیه بوده و در گروه بندی واژه ها تاثیر دارد. مانند :
More beautiful girls' ترجمه1: تعداد بیشتری دختر زیبا ترجمه2: دختران زیباتر
X company to deliver the galvanized girders and beams at y port by Jan 26th, 1994
ترجمه: کمپانی x تعهد میکند تحویل دهد شاه تیرها و تیرهای گالوانیزه را در بندر y تا 26 ژانویه 1994
Smart boys and girls دختران و پسران با هوش
History books and teachers معلمان و کتابهای تاریخ
A big door handles دستگیره های در بزرگ
2-2- ابهام گشتاری: ابهام گشتاری به دو نوع گشتار تقسیمبندی می شود.
شروط ابهام گشتاری :
هرگاه یکی از NP های چهارگانه جمله یعنی( NP1 ، NP2 ، NP3 و NP پس از حرف اضافه) با فعل ing دار شروع شود (یعنی پیش از آن هیچ M ساده دیگر یا صفت ملکی ظاهر نشود) فعل ing دار تنها میتواند Vp جانشین NP باشد و به صورت مصدری ترجمه شود مشروط بر اینکه پس از فعل ing دار M1 یا صفت ملکی ظاهر شود، در غیر این صورت ساخت مذکور دارای نوعی ابهام ساختاری به نام ابهام گشتاری خواهد بود که اگر ترجمه حاصل از هر دو ساختار، معقول و منطقی باشد، تنها با ارجاع به متن میتوان ترجمه صحیح را انتخاب نمود.
هرگاه ساختار بالا در جایگاه NP1 ظاهر شود مفرد و جمع بودن فعل نیز میتواند موید وجود یا نبود ابهام باشد. زیرا Vp جانشین NP و RC جانشین NP همواره مفرد است و با افعالی مانند is, was, has, … میآیند اما اگر پیش از فعل ing دار، M1 سادهای ظاهر شود فعل ing دار تنها میتواند M2باشد و باید به صورت صفت فاعلی(نده، کننده) ترجمه شود و جمله ابهامی ندارد.
2-2-1- گشتار جابجایی: اگر قید در مرز سازه ها بیاید تغییری در معنا ایجاد نمیشود.
2-2-2- گشتارهای جانشینی: این نوع گشتار مهم ترین نوع گشتار است و در این نوع گشتار باید فهمید که چه چیزی به جای NP نشسته است . یعنی {x} جانشین NP کدام است. جایگاههای ظهور NP پنج مورد هستند که عبارتند از :
NP1 V - V NP2 - V NP NP3 - P NP – N, NP (در مورد NP ،N این نوع، NP پس از بدل است و NP فرعی محسوب میشود، برعکس چهار NP اول که NP اصلی محسوب میشوند)
ضمیر: ضمیر اولین چیزی است که جانشین NP یعنی گروه اسمی میشود نه اسم، پس در تحلیل جمله، زیر ضمیر مینویسیم NP .
مرکز تخصصی ترجمه STC
|
